Van 8 februari tot en met 7 mei 2023 was de tentoonstelling ‘Architectuur – wonen in de wederopbouw, van flat tot villa’ te zien.
Op het gebied van architectuur heeft Voorschoten veel te bieden; denk bijvoorbeeld aan de buitenplaatsen en het historisch centrum. Dan gaat het vooral om woningen uit de 17e tot en met de 19e eeuw. De meeste huizen in het dorp zijn echter van recenter datum, gebouwd na de Tweede Wereldoorlog. Vooral de periode tussen 1950 en 1970, de tijd van de wederopbouw, wordt niet zo vaak besproken maar is wel interessant. Reden om een tentoonstelling te wijden aan woningen die in deze periode in Voorschoten zijn gebouwd.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog (1940-1945) zijn, vooral in de grote steden, veel woningen vernield. Zo hebben de bombardementen op Rotterdam en Den Haag enorme schade aangericht. Na de bevrijding kwam de geboortegolf. De woningbouw lag echter in de jaren kort na de oorlog nagenoeg stil door gebrek aan geld, materiaal en vakmensen. Dit alles leidde tot grote woningnood. Jonge stellen en gezinnen moesten vaak inwonen bij familie. Het was zaak in korte tijd veel woningen te bouwen tegen lage kosten.
Ook in Voorschoten verschenen uitbreidingswijken, waarbij het accent lag op betaalbare gezinswoningen, gebouwd met nieuwe technieken als prefab. Een voorbeeld is ‘Plan ’t Kan’, een deel van de Vlietwijk. Ook kreeg het dorp de eerste flats, zoals de portiekflats aan de Raadhuislaan en de transparante ‘Frisoflat’. In dezelfde tijd zijn er in Voorschoten in opdracht van welgestelden relatief veel villa’s en bungalows ‘onder architectuur’ gebouwd in deze periode.
Op de expositie kwamen al deze facetten van de wederopbouw, de periode tussen 1950 en 1970, aan bod. In die tijd is veel gebouwd, dus er moest een keuze gemaakt worden. Wat was er te zien? De flats, woonblokken, villa’s en bungalows zijn prachtig gefotografeerd. Huizen waar je achteloos langs wandelt blijken soms pareltjes van architectuur te zijn. De betrokken architecten – onder wie zeer beroemde als Rietveld – worden besproken en er zijn gedetailleerde bouwtekeningen. Fascinerend zijn de detailopnamen van de interieurs: deuren, raamkozijnen, bepaalde ingenieuze bouwkundige oplossingen. Er is een fraaie maquette van een bungalow aan de Brouwerlaan. En trommels en blikken, keukengerei, zelfs een complete keuken roepen de sfeer op van de jaren uit het midden van de vorige eeuw.