Van 7 juni t/m 10 september 2023 was de tentoonstelling ‘Het verhaal van Voorschoten’ te bezoeken. De ondertitel van de expositie zou ‘Voorschoten door de eeuwen heen’ kunnen zijn. Schilderijen, prenten, documenten en allerlei voorwerpen vertellen het verhaal, te beginnen bij zo’n 3000 jaar voor Christus.
De bezoeker kreeg hiermee een fraai overzicht van de rijke collectie van het museum.
De expositie is ingedeeld in een aantal thema’s of hoofdstukken. Het begint zo’n 5000 jaar terug met de sporen van de oudste bewoning. Rond het begin van de jaartelling waren de Romeinen in onze streken. Het kanaal van Corbulo werd gegraven, waarvan de resten tot het UNESCO Werelderfgoed behoren. Twee aardewerk kruikjes, nu voor het eerst te zien, zijn opgegraven uit het kanaal.
De eerste vermelding van het dorp dateert uit de vroege middeleeuwen. Er worden vondsten van diverse opgravingen in het dorpscentrum getoond, waarbij de focus ligt op de drinkwatervoorziening. Zo is er een zogenoemde tonput te zien.
Het rijke agrarische verleden en de buitenplaatsen komen aan bod. Rond 1750 telde Voorschoten zo’n 25 buitenplaatsen, waar de elite van Leiden en Den Haag de zomer doorbracht. De meeste zijn inmiddels afgebroken, maar gelukkig hebben we de prenten nog!
We richten de schijnwerpers op de familie Treub. Jacob Petrus Treub, de beroemde burgemeester uit de 19e eeuw, heeft veel betekend voor het onderwijs en de modernisering van de plattelandsgemeente. Ook zijn zonen hebben het ver geschopt. Uiteraard besteden we aandacht aan de Zilverfabriek, de aardewerkfabriek Groeneveldt en stoffendrukkerij Het Paapje, voorbeelden van de kunstnijverheid.
Voorschoten was van oudsher een handelsknooppunt, gunstig gelegen aan de heerweg en de Vliet. Het dorp kreeg een jaarmarkt, waar de beroemde paardenmarkt uit voortgekomen is. Een kleurrijk schilderij van W.C. Gerritsma geeft een beeld van de paardenmarkt anno 1947.
In de 19e eeuw kwam de trein, gevolgd door de stoomtram en uiteindelijk de beroemde elektrische ‘Blauwe Tram’. Het agrarische dorp groeide uit tot een forensengemeente.
Het laatste thema gaat over het culturele leven na de tweede wereldoorlog. Denk hierbij aan de Voorschotense Kunstkring, vertegenwoordigd door fraaie werken van o.a. Harm Kamerlingh Onnes en Fanny Mazure. Ook het Creativiteitscentrum Oud Woelwijck, het Cultureel Centrum, het Greenway theater en het zangkoor Exultate Deo krijgen de nodige aandacht.